مثل زمان جنگ با دست خالی وارد شدیم
در نخستین پنجشنبه هر ماه٬ محفل شب خاطره در حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی برگزار می‌شود؛ محفلی روحانی که با نام ویاد شهدا و ایثارگران و حضور مشتاقان فرهنگ ایثار و شهادت نورانی می‌شود. این محفل سرشار از معنویت حاصل تلاش گروهی از تلاشگران عرصه دفاع مقدس است با مسئولیت رزمنده بسیجی محمد حسین قدمی است که چهره همیشه خندان او، هر مخاطبی را به یاد لبخندهای صبح عملیات رزمندگان می‌اندازد.
آقای قدمی که کتاب‌های بسیاری از جمله «جشن حنابندان٬ دو شهر عشق٬ ییلاق سنگرها٬ حدیث پیروزی٬ مشق‌های آسمانی٬ یادها و زخم‌ها٬ اعزام باستانی٬ زخم یاد اسارت و نامه‌های خاکی» را تألیف کرده است. در برابر درخواست سرویس دفاع مقدس «تابناک» صمیمانه برخورد کرد و دراوج کارهایش در آستانه برگزاری مراسم ویژه هفته بیداری در حوزه هنری که در روزهای 27 تا 30 شهریور ماه برگزار می‌شود، به پرسش‌هایمان پاسخ داد. با هم این گفت‌وگو را می‌خوانیم.
مراحل شکل گیری و راه‌اندازی شب‌های خاطره را بیان فرمایید.
جنگ که تمام شد، کار ما آغاز شد. وقتی دو یار خبرنگار (هدایت بهبودی و مرتضی سرهنگی) از روزنامه آمدند و در حیاط حوزه هنری خاکریز زدند و کار ضبط و ثبت خاطرات جبهه و جنگ در یک کانکس و کانتینرکوچک آغاز شد، ما هم به دفترشان سنجاق شدیم.
هرچند محل دفتر کوچک بود، مردان بزرگی همچون زنده یاد سید مرتضی آوینی و مرحوم ابوترابی و شهید صیاد شیرازی به این دفتر ساده و صمیمی قدم گذاشتند و با حضور دیگر بچه‌های جبهه و جنگ دیده رونق و شب‌های خاطره نیز شکل گرفت تا پاتوق و بستری باشد برای بیان خاطرات تلخ و شیرین آن دوران افتخار و ثبت آثار ارزشمند شیرزنان و دلاورمردان عرصه نبرد حق علیه باطل.
از نخستین برنامه‌هایتان چه خاطره‌ای دارید؟
تمامی لحظات ایام برگزاری مراسم٬ برایم خاطره است٬ اما نخستین شب خاطره که با حضور حاج صادق آهنگران٬ احمد عزیزی و مرحوم حاج آقاابوترابی فاطمه ناهیدی (آزاده)٬ خلبان تیمسار شروین٬ دکتر مجتبی الحسینی (پزشک اسیر عراقی) برگزار شد٬ چنان برنامه گرم و جذابی شده بود که چهار ساعت طول کشید و استقبال بی سابقه‌ای از آن شد.
بخش‌های مختلف شب‌های خاطره را بیان کنید؟
برنامه در دو بخش اجرا می‌شود و به طور ثابت عصر نخستین پنجشنبه‌های هر ماه. بخش نخست خاطره‌گویی است که لابلای آن به تناسب ایام و مناسبت‌ها ممکن است پخش کلیپ٬ شعر و سرود و گزارش‌های تصویری و اجرای نمایش و... داشته باشیم. بخش دوم پس از نماز جماعت مغرب و عشا پخش فیلم سینمایی است. بدیهی است، ایام الله و مناسبت‌های ویژه٬ حال و هوا و میهمانان مناسب خود را خواهد داشت، مثل برنامه مرداد ماه امسال که پیرامون شخصیت امام موسی صدر بود و خانواده و دوستانشان حضور داشتند و خاطره گفتند.
چرا زمان شب‌های خاطره را عصرهای پنجشنبه انتخاب کردید؟
چون پنجشنبه‌ها، بهترین زمانی بود که پس از مشورت با دوستان و نظرخواهی از مدعوین تصمیم‌گیری و تصویب شد.
آیا بخش بین‌المللی و مقاومت جهانی نیز مد نظر قرار گرفته است؟
بله. به مرور٬ مناسبت‌ها که پیش آمد٬ پای میهمانان خارجی در این محافل باز شد. جنگ بوسنی که پیش آمد، جانبازان و رزمندگان آن دیار، میهمانان ما بودند و از جنایت صربها گفتند و همچنین میزبان خاطرات مردانی از خطه افغانستان مظلوم هم بودیم. در زمان جنگ 33 روزه لبنان هم ویژه برنامه‌ای برای این مقاومت برگزار شد. امسال هم در هفته بیداری اسلامی٬ نخستین مراسم بین‌المللی را با حضور انقلابیون مصر و بحرین و کشورهای همسایه خواهیم داشت.
مخاطبین شما از چه گروه‌هایی هستند؟
از اقشار و سنین مختلف هستند و هیچ محدودیتی برای حضور نیست.
برنامه‌های شما برای کودکان و نوجوانان شرکت کننده دراین محافل چیست؟
برای این عزیزان برنامه‌هایی مانند مسابقات نقاشی٬ نمایش٬قصه گویی و... داریم.
چه افرادی در این محافل خاطره گفته‌اند که الان در میان ما نیستند؟
عزیزانی همچون مرحوم حاج آقا ابوترابی٬ شهید صیاد شیرازی و جانبازانی مانند شهید دخانچی و چند تن از رزمندگان و همرزمان شهید چمران٬ از جمله کسانی بودند که از خود خاطرات قابل توجهی به یادگار گذاشتند و امروز جایشان خالی است.
جالب است بدانید که شهید دخانچی٬ جانباز قطع نخاعی بود که به زحمت از بستر حرکت می کرد ولی با آن وضعیت برای صرفه جویی با آمبولاس نیامد. او در صندلی عقب پیکان همسرش ـ که پزشک بود ـ دراز کشید و تا تهران آمد و به رغم بیماری صعب‌العلاج و درد و رنجش خم به ابرو نیاورد. او کمربند مخصوص با خود آورده بود و هنگام بیان خاطره٬ خود را به صندلی بست تا مردم متوجه نشوند که نشستن برایش سخت است. این در حالی بود که غذایش را خوابیده به او می دادند. در این مورد، ده‌ها خاطره دیگر هست که مجال گفتنش نیست.
آیا برای چاپ این خاطرات اقدامی کرده‌اید؟
تاکنون سه جلد کتاب از گزیده خاطرات این محافل و حدود چهل جزوه و بروشور خاطره چاپ و منتشر شده و دفترچهارم نیز در دست تدوین است.
آیا برنامه‌هایتان یکنواخت نشده است؟
ممکن است شیوه اجرا یکنواخت شده باشد ولی به دلیل اینکه خاطره‌ها متنوع و جذاب است و هر بار آدم جدیدی می‌آید با خاطراتی دست اول و ناگفته و این امر باعث رونق بیش از پیش محفل شده و علاقه‌مندان و تیپ‌های جدید را به محل برگزاری مراسم یعنی تالار اندیشه حوزه هنری کشانده است.
نظر ایثارگران و خانواده‌های آنان درباره این محافل چیست؟
بهتر نیست از خودشان بپرسید؟!
آیا گاه آن نرسیده است که برخی از این خاطرات را به زبان‌های دیگر ترجمه کنید؟
نیکی و پرسش؟! خب اگر هزینه اش تأمین شود و مؤسسه و سازمانی این کار را به عهده بگیرد٬ حتی فیلم‌ها هم جای ترجمه و توزیع دارد که این کار مهم به دلیل نبود اعتبار زمین مانده است.
نوع همکاری رسانه‌ها مانند مطبوعات و صدا وسیما با این محافل چگونه بوده است؟
معمولا خبرها را کلی اعلام می‌کنیم. سفارش ما این است که دوستان خبرنگار بیایند از نزدیک گزارش تهیه و درج کنند که تاکنون روزنامه کیهان در این رابطه٬ فعال بوده و نیز شبکه 3 و 5 و 1 سیما با پخش تیزر و نماهنگ برنامه پای کار بودند و پا به پای ما آمده‌اند که از این دوستان فرهنگی دلسوز صمیمانه تشکر می‌کنیم.
آیا موانعی بوده است که شما را سست و ضعیف کند؟
ما با دست خالی وارد کار شدیم مثل زمان جنگ٬ با کمترین سلاح و امکانات و افراد و تا آخر هم ایستاده ایم و موانع زیاد پیش پای ما ـ شکر خدا ـ هیچ کدام مانع نشده و خدشه‌ای در عزم دوستان در حوزه به وجود نیاورده است.
انشاءالله در پیمودن و ادامه راه مصمم هستیم و به کوری چشم دشمنان٬ گوش به فرمان فرماندهی جانبازمان تا رفع کل فتنه در جهان پای کار خواهیم بود.
آجی فاطمه